CƠ CHẾ SINH LÝ NỮ GIỚI
Hoạt động tình dục là một phần cơ bản và quan trọng của cuộc đời con người. Người ta biết rõ rằng sự hài lòng về đời sống tình dục của mộtngười là một biểu hiện quan trọng về chất lượng cuộc sống.
Rối loạn chức năng tình dục ảnh hưởng cả nam giới lẫn phụ nữ, liên quan đến các rối loạn của cơ thể, những vấn đề tâm lý, hoặc cả hai.
Rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ là một vấn đề sức khỏe thường không được các nhân viên y tế chú ý đến, nhưng đó là một vấn đề quan trọng đối với cả bệnh nhân và đối tác tình dục của cô ấy.
Khoảng 40%-45% phụ nữ được cho là có ít nhất một rối loạn chức năng tình dục ở vài thời điểm nào đó.
Ham muốn tình dục thấp là một vấn đề phổ biến của phụ nữ ở tất cả các độ tuổi. Không may là các phụ nữ thường ngại báo cáo triệu chứng ham muốn tình dục thấp, cho dù đây là tình trạng không vui và phổ biến đối với nhiều phụ nữ, đi kèm với các ảnh hưởng tiêu cực trên sức khỏe của phụ nữ. (Maclaran 2011)
Các yếu tố có thể góp phần vào rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ có thể là tâm lý, thể chất, hỗn hợp hoặc không rõ. Các yếu tố tâm lý bao gồm thiếu kiến thức liên quan đến cơ thể của bản thân và chu trình đáp ứng tình dục, tín ngưỡng tôn giáo, áp lực xã hội, lạm dụng tình dục, những trải nghiệm tình dục tiêu cực, hoặc sự buồn bực đối với đối tác. Các yếu tố thể chất bao gồm thuốc và các tình trạng sức khỏe cấp tính hay mãn tính. Các vấn đề tình dục thường là những triệu chứng đầu tiên của một bệnh, và nhiều bệnh và liệu pháp điều trị bằng thuốc có thể làm tăng mức độ xảy ra của các vấn đề tình dục. Các vấn đề ngắn hạn của các chức năng tình dục có thể gây ra tình trạng đau buồn và thất vọng, và nếu các vấn đề này là mãn tính, chúng có thể dẫn đến sự lo lắng và trầm cảm và có thể phá hủy mối quan hệ hoặc gây ra các vấn đề trong các lĩnh vực khác trong cuộc sống của bệnh nhân. (Briedite 2013)
ĐỊNH NGHĨA HAM MUỐN TÌNH DỤC THẤP
Rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ được định nghĩa như các rối loạn về ham muốn, kích thích tình dục, cực khoái, và đau, dẫn đến sự đau buồn của cá nhân người bệnh. (Briedite 2013)
Ham muốn tình dục thấp, khi đi kèm với tình trạng đau buồn, được gọi bằng thuật ngữ rối loạn ham muốn tình dục kém (HSDD), được dự đoán ảnh hưởng 1/10 phụ nữ. (Maclaran 2011)
Rối loạn ham muốn tình dục kém gần đây được định nghĩa bởi Sổ tay Thống kê và Chẩn đoán 4 về Các rối loạn Tâm thần (DSM-IV) của Hiệp hội Tâm thần Hoa kỳ như là “tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều
đặn của sự suy giảm hoặc không có khả năng tưởng tượng về tình dục và ham muốn hoạt động tình dục gây ra sự đau buồn hoặc khó khăn giữa các cá nhân với nhau một cách rõ rệt’’. (Maclaran 2011)
Rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ được phân loại thành các vấn đề về ham muốn, kích thích, cực khoái, và đau:
* Rối loạn ham muốn tình dục được phân loại thành các rối loạn ham muốn tình dục kém và các rối loạn không thích tình dục:
• rối loạn ham muốn tình dục kém được định nghĩa như tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự thiếu hoặc không có những suy nghĩ hoặc sự tưởng tượng về tình dục hoặc ham muốn hoạt động tình dục.
• rối loạn không thích tình dục là tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự sợ hãi, không thích, hoặc tránh tiếp xúc tình dục với đối tác.
* Rối loạn kích thích tình dục được định nghĩa như là tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự không có khả năng đạt được hay duy trì sự phấn khích về tình dục. Điều này được biểu hiện như thiếu sự phấn khích, thiếu sự bôi trơn, thiếu sự tụ máu ở âm đạo và âm vật, hoặc thiếu sự biểu hiện của các đáp ứng về thể xác khác.
* Rối loạn cực khoái được định nghĩa như là tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự không có khả năng đạt được cực khoái với sự kích thích hoặc khêu gợi tình dục.
* Rối loạn đau do tình dục được phân loại thành: đau khi quan hệ, co thắt âm đạo, và các rối loạn về đau do tình dục khác:
• rối loạn ham muốn tình dục kém được định nghĩa như tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự thiếu hoặc không có những suy nghĩ hoặc sự tưởng tượng về tình dục hoặc ham muốn hoạt động tình dục.
• rối loạn không thích tình dục là tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự sợ hãi, không thích, hoặc tránh tiếp xúc tình dục với đối tác.
• đau khi quan hệ được định nghĩa như là tình trạng đau vùng sinh dục khi quan hệ tình dục, kéo dài hoặc tái diễn đều đặn.
• co thắt âm đạo được định nghĩa như là tình trạng kéo dài hoặc tái diễn đều đặn của sự co thắt không cố ý hệ thống cơ âm đạo phía ngoài, làm cho sự xâm nhập âm đạo trở nên khó khăn.
• các rối loạn về đau do tình dục khác bao gồm đau do tình dục không giao hợp, được định nghĩa như là tình trạng đau vùng sinh dục kéo dài hoặc tái diễn đều đặn gây ra bởi sự kích thích tình dục không giao hợp. (Azadzoi 2010)
Tất cả các dạng rối loạn ham muốn tình dục đều có thể dẫn đến sự đau buồn cá nhân. Mỗi dạng rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ được chia thành các dạng phụ:
• mãn tính hay mắc phải;
• tổng quát hay theo tình trạng cụ thể;
• thực thể hay tâm lý. (Azadzoi 2010)
Ngược lại với nam giới, sinh lý bệnh của rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ không dễ được phân loại theo yếu tố mạch, thần kinh hay nội tiết tố. Nói đúng hơn, nó dường như liên quan đến nhiều phương diện về sinh học, tâm lý và giữa các cá nhân với nhau. Rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ có sự tương quan với độ tuổi và với trình độ học vấn. Tần số của các vấn đề tình dục này tăng khi đến thời kỳ mãn kinh và đạt đến đỉnh vào những năm sau mãn kinh.(Azadzoi 2010)
DỊCH TỄ HỌC
Trong các rối loạn chức năng tình dục của phụ nữ, ham muốn thấp là phổ biến nhất, mặc dù sự phổ biến thật sự của nó là chủ đề nhiều tranh cãi trong những năm gần đây. (Maclaran 2011)
Nghiên cứu về Sự phổ biến rộng rãi của Các vấn đề tình dục của phụ nữ đi kèm với Sự đau buồn và Các yếu tố quyết định sự tìm kiếm điều trị (PRESIDE), một cuộc điều tra trên nền tảng dân số, tiêu biểu của 31.581 người lớn ở Mỹ, cho thấy rằng ham muốn tình dục thấp là vấn đề tình dục phổ biến nhất trong tất cả các nhóm tuổi, với sự phổ biến không điều chỉnh ở 38,7%. Khi đi kèm với mệt mỏi, như được đánh giá bởi điểm số ít nhất 15 của Thang điểm đau buồn do tình dục ở phụ nữ (FSDS), mức độ phổ biến của Rối loạn ham muốn tình dục thấp (HSDD) là:
• 8,9% ở nhóm 18-44 tuổi;
• 12,3% ở nhóm 45-64 tuổi;
• 7,4% ở nhóm 65 tuổi trở lên. (Maclaran 2011)
Một nghiên cứu quan trọng khác là nghiên cứu của Cơ quan nghiên cứu quốc tế về sức khỏe và hoạt động tình dục của phụ nữ (WISHeS) điều tra sự phổ biến của HSDD ở Bắc Mỹ, Anh, Pháp, Đúc và Ý. Mức độ phổ biến của HSDD trong cuộc điều tra tiêu biểu này nằm trong khoảng:
• 9-26% ở Châu Mỹ;
• 6-16% ở Châu Âu;
Phụ thuộc vào các yếu tố như độ tuổi và tình trạng mãn kinh. (Maclaran 2011)
Ngoài việc là vấn đề phổ biến trong tất cả các nhóm tuổi, HSDD có ảnh hưởng quan trọng đến sức khỏe về thể chất và tâm lý. Ham muốn tình dục thấp đi kèm với kém tự tin, trầm cảm và sự đau buồn trong tâm lý hoặc cảm xúc. (Maclaran 2011)
Nếu phụ nữ bị rối loạn tình dục, các hậu quả sẽ bao gồm bất hòa gia đình và ly dị, và việc sinh con cũng bị ảnh hưởng. (Jaafarpour 2013)
Phụ nữ có ham muốn thấp có thể cũng có sự kích thích và hài lòng thấp, những khó khăn về cực khoái và chịu đựng sự không thỏa mãn với đời sống tình dục và mối quan hệ với đối tác của họ. (Maclaran 2011)
Một nghiên cứu điều tra qua điện thoại ở phụ nữ Mỹ sau mãn kinh cho thấy rằng, trong 1.189 người phản hồi, HSDD là một gánh nặng rõ rệt trong chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe. Phụ nữ bị HSDD có gánh nặng về sức khỏe lớn hơn về phương diện các bệnh đi kèm, và gần như báo cáo về trầm cảm, suy nhược, đau lưng và các vấn đề về trí nhớ gấp hai lần so với những phụ nữ không bị HSDD. (Maclaran 2011)